Door Lotte Dijkstra. Maandagochtend, 1 september 2015. Ik kom rechtstreeks uit mijn functie als productie medewerker bij het Noorderzon Performing Arts Festival in Groningen gerold, om mij te storten in een hele andere rol, namelijk die van student. Van de lakens uitdelen en delegeren naar braaf in de schoolbanken luisteren naar ‘meester Ton’ – al wordt ons al snel geleerd dat het geen meester is maar professor, geen les maar college en geen school maar universiteit. We horen nu bij de crème de la crème van het onderwijs en daar mogen we trots op zijn.
Ik zit naast een vrolijke jongeman die uitspraken doet als “een bevlogen docent” en “het lijkt me enorm interessant”. Ik sluit me hierbij aan en kijk voorzichtig rond. Veel dames, weinig mannen. Het is rustig in de collegezaal en zodra de docent begint met het college is het stil. Ik vraag me af wie er net als ik de pre-master doen. De jongen naast kijkt nogal verbaasd wanneer hij mijn leeftijd hoort, ik neem aan dat hij een eerstejaars student is. Na deze eerste les loop ik ietwat verloren het grote grijze gebouw uit op weg naar het station. Gelukkig weet ik inmiddels de juiste weg.
Na een week is het niet langer gissen wie de eerstejaars bachelor studenten zijn en wie de pre-master studenten. Ook wanneer een buitenstaander de collegezaal zou binnen stappen zou het meteen duidelijk zijn hoe de vork in de steel zit. Op de voorste twee rijen zitten de gewillige pre-master studenten en op de achterste rijen de eerstejaars bachelor studenten. De pre-master studente die halverwege het eerste semester aansluit past zich moeiteloos aan deze ongeschreven regel aan en neemt plaats voorin de zaal. Vertelt ons onderbewustzijn hoe we ons moeten gedragen? Of is de rol van de pre-master student gewoon die van een wijsneus? Het is bijzonder om te zien hoe we ons zo snel een bepaalde plek eigen maken. Ik zou voor de grap eens achterin de zaal moeten gaan zitten.
We hebben inmiddels een Facebookgroep waarop we allerhande interessante artikelen, bijeenkomsten en documentaires plaatsen. Er ontpopt zich zelfs een ware ‘eventmanager’ die de serieuze activiteiten afwisselt met vrolijk vertier. Vlak voor het eerste tentamen behaalt de Facebookpagina een record aantal bezoekjes. Wanhopige vragen als “Help, heeft iemand een samenvatting van het boek?” of “Wie weet in godsnaam wat het begrip etniciteit nou precies inhoudt?” komen voorbij.
Drie weken later. Het eerste tentamen is achter de rug. Met rode wangen van inspanning en een vermoeide hand van het schrijven verlaat ik als een van de laatste studenten de collegezaal. “Hoe ging het?” vraag ik mijn klasgenoten. Iedereen is positief en we vinden dat het goed doorstaan van ons eerste tentamen gevierd mag worden. In de middag trakteren we onszelf daarom op een welverdiend biertje en wordt de spanning van eerder die dag weggedronken. Het is een gezellige groep studenten, de pre-master klas.
De klas is nu rumoeriger dan een paar weken terug. Er zijn nu meerdere ‘ssst’s’ nodig van de docent om de vele gespreken te smoren. Het valt me op dat het een actieve klas is. Er worden vele interessante en diepgaande vragen gesteld maar ook vragen waarbij we al filosoferend ineens belanden bij blonde vrouwen met grote borsten. Er wordt gelachen.
Langzamerhand worden we ingeleid in ‘de wondere wereld’ van de wereld. Wat leven we toch op een bijzonder gevarieerde bol en wat is er veel over te leren! We zetten de eerste stappen richting veldwerk door ongemakkelijk schuifelende studenten in de lift te observeren. We kijken ver over de grens, naar kleine inheemse volkeren woonachtig in de Andes of in Afrika, maar leren het ook dichter bij huis te zoeken door onderwerpen als globalisatie en migratie.
Onze docent houdt een boekje bij met grappige uitspraken of onjuiste zinnen van studenten en zit soms met een scheve lach op zijn gezicht afzijdig in de klas te luisteren naar de gastdocenten. Ik kan het niet helpen mij af te vragen of wij als studenten niet stiekem onderdeel zijn van een antropologisch onderzoek en hoe onze docenten zich tijdens het college zitten te verkneukelen bij het zien van de groepsdynamieken die zich voor hun neus afspelen.